Παναγιώτης Παπαντωνίου, “Διερεύνηση της επιρροής της απόσπασης της προσοχής του οδηγού με χρήση μαζικών δεδομένων από εφαρμογή κινητού τηλεφώνου”, Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ (Ιούλιος 2021).

Παρότι η απόσπαση της προσοχής του οδηγού και ειδικότερα η χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση έχει μελετηθεί εκτενώς την τελευταία δεκαετία, κυρίως εξαιτίας της συνεχώς αυξανόμενης χρήσης των κινητών τηλεφώνων τόσο για ομιλία όσο και για άλλες εφαρμογές (texting, gps, internet κ.α.) υπάρχουν συγκεκριμένα ανοιχτά ζητήματα τα οποία η προτεινόμενη ερευνητική πρόταση καλείται να αντιμετωπίσει. Το πρώτο αφορά την απουσία δεδομένων πραγματικής οδήγησης σχετική με τη χρήση κινητού τηλεφώνου, δεδομένου ότι συντριπτική πλειοψηφία των υφιστάμενων ερευνών πραγματοποιούνται στο “ασφαλές” περιβάλλον ενός προσομοιωτή οδήγησης. Το δεύτερο αφορά την αδυναμία διερεύνησης της επιρροής του κινητού τηλεφώνου σε μη παρατηρούμενες μεταβλητές που αντιπροσωπεύουν την ευρύτερη οδηγική συμπεριφορά και όχι σε μεμονωμένες οδηγικές παραμέτρους.

Σε αυτό το πλαίσιο, αντικείμενο της προτεινόμενης έρευνας είναι η ανάλυση της επιρροής της χρήσης κινητού τηλεφώνου καθώς και των χαρακτηριστικών του οδηγού και του οδικού περιβάλλοντος στην οδηγική συμπεριφορά και την οδική ασφάλεια. Για την επίτευξη του ανωτέρου στόχου θα πραγματοποιηθεί πειραματική διαδικασία σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης (naturalistic driving experiment) με τη χρήση μαζικών δεδομένων ευρείας κλίμακας (big data) που θα συλλεχθούν μέσω εφαρμογής κινητού τηλεφώνου (smartphone). Η πειραματική διαδικασία που θα πραγματοποιηθεί με την υποστήριξη της εταιρίας OSeven η οποία θα παρέχει την εφαρμογή καθώς και τα μη επεξεργασμένα δεδομένα, πραγματοποιείται για πρώτη φορά στον κόσμο και αναμένεται να έχει πολύ μεγαλύτερη επιστημονική αξία και αποτελεσματικότητα από τα συνήθη πειράματα καθότι θα αναλυθεί ένας τεράστιος όγκος δεδομένων οδήγησης σε πραγματικές συνθήκες, οποίος μέχρι σήμερα δεν ήταν δυνατόν να συλλεχθεί.

Για το σκοπό αυτό, 100 οδηγοί θα εγκαταστήσουν την εφαρμογή OSeven (διατίθεται τόσο σε IOS όσο και σε Android λογισμικό) η οποία καταγράφει κάθε δευτερόλεπτο οδήγησης συγκεκριμένες παραμέτρους της οδηγικής συμπεριφοράς, του τύπου της οδού καθώς και τη χρήση του κινητού τηλεφώνου. Τα μαζικά δεδομένα που θα συλλεχθούν θα υποστούν κατάλληλη επεξεργασία μέσω ανάπτυξης αλγορίθμων σε γλώσσα προγραμματισμού. Κατόπιν, θα λάβει χώρα μια σειρά από διαφορετικές οικογένειες στατιστικών αναλύσεων οι οποίες έχουν στόχο αφενός να αναλύσουν την επιρροή της χρήσης κινητού τηλεφώνου και άλλων παραγόντων σε παραμέτρους οδηγικής συμπεριφοράς αλλά κυριότερα να ποσοτικοποιήσουν την επιρροή σε μη παρατηρούμενες μεταβλητές που αντιπροσωπεύουν καλύτερα τη γενικότερη οδηγική συμπεριφορά.

Τα οφέλη της προτεινόμενης έρευνας θα είναι τόσο επιστημονικά όσο και όσο και κοινωνικοοικονομικά. Το επιστημονικό όφελος αφορά τις καινοτομίες που παρουσιάζει η μελέτη τόσο στο στάδιο της συλλογής και επεξεργασίας μαζικών δεδομένων οδήγησης σε πραγματικές συνθήκες όσο και την ανάπτυξη και εφαρμογή σύνθετης και καινοτόμου στατιστικής μεθοδολογίας για την πολύπλευρη ανάλυση της πραγματικής οδηγικής συμπεριφοράς. Το κοινωνικοοικονομικό όφελος αφορά μέτρα και ενημερωτικές εκστρατείες για την αντιμετώπιση του προβλήματος της χρήσης κινητού τηλεφώνου στην οδήγηση.